Istnieje wiele sposobów skutecznego tworzenia rozdziałów.
Tworzenie idealnego rozdziału wymaga masę wolnego i koncentracji, ponieważ stanowi integralną cechę strukturalną książek. Każdy rozdział to odrębna treść.
Ile uwagi poświęcasz na budowie rozdziałów?
Wolisz krótszy czy dłuższy tekst?
Opisujesz jedną czy więcej scen w jednym rozdziale?
Czy wykorzystujesz przerwy między rozdziałami, aby przemieszczać się w czasie i przestrzeni?
Może przenosisz się między punktami widzenia lub fabułą?
Jak długi powinien być rozdział?
Rozdziały pomagają autorom opowiedzieć własną historię w kilku interesujących segmentach. Każda historia będzie oczywiście miała własny styl i zróżnicowanie rozdziałów. Dzielenie treści na rozdziały pozwala czytelnikowi podsumować, zastanowić się i przewidzieć co będzie dalej.
Przy pisaniu należy zadecydować jak i w jaki sposób „zakłócać” przepływ tekstu, by wciągnął czytelnika przy odbiorze. Nie ma odpowiedzi na temat tego, jaki długi powinien być rozdział, ale istnieją pewne normy.
Oto średnia liczba słów w jednym rozdziale, dla trzech słynnych serii:
- Harry Potter i Kamień Filozoficzny – 4560 słów;
- Zmierzch – 4580 słów;
- Igrzyska śmierci – 3700 słów;
To daje pewne wyobrażenie o tym, jak wyglądają rozdziały w bestsellerach. Każdy z nich zawiera około 4000 słów. Na podstawie tych liczb możemy ustalić pewne wytyczne: średnia liczba słów w rozdziale zazwyczaj mieści się w przedziale od 1500 do 5000 słów. Oczywiście istnieje wiele wyjątków od tej reguły. To tylko i wyłącznie przykłady.
Co powinien zawierać rozdział?
Rozdział powinien być mini powieścią. Każdy musi zawierać kolejno początek, środek i zakończenie. Początek musi być mocny. Rozpocznij wstęp dobitnym zdaniem, takim, które wciągnie czytelnika już na starcie.
Przemieszczanie się do innego miejsca i w innym czasie to dla czytelnika pewne zawirowania w orientacji, dlatego ważne jest, aby wyjaśnić na przykład: kto jest kim? gdzie aktualnie znajduje się dana postać i dlaczego? itd.
W kolejnych rozdziałach problemy zaczynają się nawarstwiać, ze względu na ilość przekazywanych informacji. Jeśli już na początku książki, czyli na wstępie miał miejsce duży problem jakiejś sytuacji, to w każdym kolejnym rozdziale będzie łatwiej go rozwiązać. Natomiast jeśli zagadnienie rozrasta się etapami, z każdym rozdziałem to konieczne jest wyjaśnienie po drodze pewnych kwestii, aby były one łatwiejszy do zrozumienia. Środek książki powinien stanowić cel zmierzający do zakończenia historii.
Punktem kulminacyjnym jest każde zakończenie rozdziału, które w czytelniku ma wywoływać ciekawość „co będzie dalej”? Bardzo ważna jest też przerwa w akcji. Odbiorca musi odpocząć od nadmiaru informacji, ale też chcieć kontynuować swoją przygodę z czytaniem.
Optymalny rozmiar każdego rozdziału zależy od równowagi między tym, jak długo można utrzymać uwagę czytelnika bez przerwy, a tym, jak można potraktować temat bez zbędnego zaangażowania, powierzchownie.
Sposób organizacji i nazwania rozdziałów powinien być podyktowany potrzebami opowieści. Wielu autorów nazywa rozdziały imionami bohaterów, tytułami historii, których dotyczyć będzie dany rozdział, a czasem wystarczą same liczby.
Odpowiednie dopasowanie rozdziałów do twojej historii
Wykorzystaj swoją kreatywność w pisaniu poszczególnych rozdziałów. Dzielenie rozdziałów na odpowiednie sekcje i długości, pozwala płynnie prowadzić czytelnika przez całą historię. Przeczytaj swoją opowieść. Sprawdź czy poszczególne rozdziały mają podobny styl i czy nie są zbytnio zróżnicowane.
Porównaj rozdziały, ich wzór, pojedyncze słowa, odmiany. Sprawdź czy forma przekazu dopasowana jest do całej książki. Jeśli przekaz jest jasny, bez skomplikowanych zawirowań, a zwroty akcji utrzymane w odpowiednim napięciu i tonacji, to oznacza, że dobrze opanowałeś strukturę tworzenia idealnego rozdziału.